Gewoon blijven ademen. Daarmee breng je je lichaam in een staat van rust. Bovendien houdt het je in leven. Het voelde dan ook tegennatuurlijk toen ik tijdens mijn eerste freediveles moest stoppen met ademen en mezelf op één ademteug via een lijn naar de bodem van de oceaan liet zakken. Of nou ja, in feite ging ik maar een paar meter diep. Maar toen mijn brein tegen me gilde dat ik dood zou gaan als ik nu geen adem kreeg, voelde het wel degelijk als de zeebodem.
Panisch spartelend en happend naar lucht kwam ik weer boven. Een beetje trots ook wel: ik had toch maar mooi de dood in de ogen gekeken én het overleefd. Mijn duikinstructeur was niet onder de indruk. Volgens hem had ik mijn potentieel nog lang niet benut. En die schreeuw om adem dan? Ach, dat was mijn reptielenbrein maar, dat me per se in leven wilde houden. Niet naar luisteren, adviseerde hij. Hoewel ik het roerend eens was met mijn oerbrein – ook ik wilde graag in leven blijven – besloot ik het advies van mijn duikleraar op te volgen. De wereldkampioen freediven was na een duik van 133 meter immers ook weer alive and kicking bovengekomen.
Om mijn reptielenbrein te negeren, moest ik voorafgaand aan de duik ontspannen. Nu vind ik ontspannen al uitdagend als ik thuis op de bank zit, laat staan als ik op het punt sta mezelf van zuurstof te beroven. Het bleek gelukkig simpel: gewoon blijven ademen. Wachtend totdat het mijn beurt was om te duiken, hield ik me vast aan de boei waaraan de duiklijn zat. Ik sloot mijn ogen, ademde in, ademde uit, ademde in – en dook. Om tijdens de duik ontspannen te blijven, probeerde ik mijn oudste breindeel er met feitjes van te overtuigen dat ik heus niet dood ging. Toen mijn middelrif begon samen te trekken en mijn reptielenbrein krijste dat het een lieve lust was, luisterde ik niet. Ik wist namelijk dat ik tijdens een contractie nog minstens 70% zuurstofreserve over had. Ik dook die dag drie keer zo diep als daarvoor.
Dankzij freediven neem ik mijn reptielenbrein ook bovenwater stukken minder serieus. Dit breindeel labelt namelijk vrijwel alle dingen buiten mijn comfortzone als bedreigend. En laten het vaak juist die dingen zijn die het leven mooier maken. Ik ga heus niet dood, denk ik dan ook als ik iets spannend vind. Gewoon blijven ademen.
Brigitte Bethlehem
December 2024